In iedere situatie kun je 3 rollen aannemen: Slachtoffer, toeschouwer of deelnemer.
Slachtoffer of niet?
In vrijwel iedere situatie,zowel op je werk als privé,kun je 3 rollen aannemen.
- SlachtofferWanneer er een ongeluk is gebeurd, dan is het slachtoffer duidelijk:Dat is degene die op de grond zit/ligt en waar iedereen omheen staat.
In het gewone leven zijn slachtoffers wat minder herkenbaar.Daarom moet je goed kijken en luisteren naar aanknopingspunten.
Voorbeelden van slachtoffertaal:
- Wat kan ik er nou aan doen?
- Het is niet mijn probleem!
- Ik ben er helemaal klaar mee!
- Kunnen ze nou niet….?
- Waarom overkomt mij dat nou altijd?
Slachtoffers zijn geen onderdeel van het probleem (denken ze)en blijven stilstaan. Oplossen is er niet bij.Meedenken aan een oplossing ook niet.
- ToeschouwerDe Toeschouwer is vooral nieuwsgierig:
- Wat is er aan de hand?
- Wat is er gebeurd?
- Is de ambulance al gebeld?
- Wanneer komt ie?
- Ken jij die persoon?
- Wie doet er allemaal mee?
Je hebt 2 soorten toeschouwers: Actieve en passieve.
De passieve wil vooral dingen weten.De actieve is aan het overwegen om actie te ondernemen.
- DeelnemerDe deelnemers zijn het makkelijkst te herkennen.
- Ze staan om het slachtoffer heen en komen in actie.
- Ze vragen wat er is gebeurd, aan het slachtoffer.
- Ze bellen de hulpdiensten.
- Ze houden de toeschouwers op afstand
- Ze helpen het slachtoffer
Het liefst hebben we te maken met deelnemers.Spreekt voor zich.
Maar hoe maak je nu van een slachtoffer een deelnemer? In het beantwoorden van deze vraag gaat het zo vaak mis.
Hoe ga je om met slachtoffers?
Waar therapeuten, hulpverleners, collega’s en leidinggevenden,compleet de mist in gaan is het volgende:
Ze denken dat ze van slachtoffers deelnemers kunnen maken.
Sterker nog: dat denken we allemaal. En dat proberen we dan ook massaal.
Zo’n situatie ziet er in de praktijk als volgt uit:
Slachtoffer: “De werkdruk hier is veel te hoog. Ik zit tegen een burnout aan.”Deelnemer: “Weet je wat jij zou moeten doen? Een agenda kopen.”
Slachtoffer: “Neuh, dat heb ik al zo vaak geprobeerd. Werkt niet voor mij.” Deelnemer: “Oh, ja voor mij werkt het super. Moet je echt proberen. En meditatie, dat werkt ook!”
Slachtoffer: “Dat werkt allemaal niet voor mij. Bovendien moeten ze er hier niet zo’n puinzooi van maken. Ik kan er toch niks aan doen dat er zoveel verloop is en dat iedereen om de haverklap ziek is? Wat een ellende hier!”
En zo kunnen we wel uren doorgaan.
Want wat hier zo pijnlijk duidelijk wordt gemaakt:
Een slachtoffer wordt niet meteen een deelnemer.Een slachtoffer wil geen oplossingen. Die ziet namelijk niet dat ie onderdeel is van het probleem.En dan hoef je ook niet op zoek naar een oplossing. Want het is jouw probleem niet.
De stap die zoveel mensen overslaan is de volgende:
Maak van een slachtoffer eerst een toeschouwer.
Probeer er dan pas een deelnemer van te maken. Werkt als een tierelier.
Hoe?
Door het slachtoffer nieuwsgierig te maken. Want toeschouwers zijn nieuwsgierig.En gaan vragen stellen.
Wie vraagt, kan antwoorden verwachten.Mensen met antwoorden, waar ze zelf om gevraagd hebben,komen sneller in beweging. Als een deelnemer.
Dus in plaats van de oplossing te geven aan een slachtoffer,maak je diegene nieuwsgierig met statements als:
- Er zijn betere manieren om dit aan te pakken
- Oh, daar heb ik wel vaker collega’s mee geholpen. Die zijn me nog altijd dankbaar.
- Daar heb ik wel een paar ideeen over.
- He, wat vervelend voor je! Daar zou ik nooit genoegen mee kunnen nemen.
Om vervolgens te veranderen van onderwerp.
Dit patroon blijven herhalen, totdat het slachtoffer vragen gaat stellen.
Accepteren kun je leren
De meest gestelde vraag bij mensen die dit oefenen…
Maar wat als het slachtoffer nu niet nieuwsgierig wordt?
Dat kan twee dingen betekenen:
- Je maakt ze niet nieuwsgierig genoeg. (Meer oefenen, dus! )
- Ze willen niet.
Vaker dan je leuk vindt, is het antwoord nummer 1.
Als het echt nummer 2 is, dan hoort die persoon waarschijnlijk niet in je omgeving.Maar is het sowieso niet jouw probleem.
Slachtoffers mogen gewoon in hun rol blijven, als ze dat willen.
Is weleens lastig om te accepteren. Maar accepteren kun je leren.
Lukt het je niet? Bedenk dan eerst welke rol jij dan aanneemt….
Beluister de podcast
Gratis Checklist: 3 #Salesfails
De 3 meest gemaakte fouten tijdens verkoopgesprekken
Vul hieronder je gegevens in en ontvang de gratis checklist.